Uitbreiding en nabuurschap
De EU investeert in goede betrekkingen met buurlanden aan zuid- en oostgrens. Het Europees Nabuurschapsbeleid vormt daarvoor een goed instrument. Met associatieakkoorden en een regionale aanpak worden deze omliggende landen gestimuleerd om betekenisvolle stappen te zetten op het gebied van de rechtsstaat, veiligheid en stabiliteit, godsdienstvrijheid en mensenrechten en sociaaleconomische ontwikkeling. Toetreding tot de EU als lidstaat blijft gebonden aan de Kopenhagencriteria van o.a. rechtsstaat, democratie en mensenrechten. Hoewel voor definitieve toetreding unanimiteit vereist blijft, staat de ChristenUnie ervoor open om het openen van specifieke “hoofdstukken” te beslissen via gekwalificeerde meerderheid.
- Balkan, Albanië & Noord-Macedonië. In belang van stabiliteit is het noodzakelijk de samenwerking met de Westelijke Balkan te intensiveren. Hoewel er in de meeste landen goede stappen voorwaarts worden gezet, bestaan er onverminderd zorgen op het gebied van onder andere de rechtsstaat, justitie, corruptie, georganiseerde misdaad, sociaaleconomische ontwikkeling en etnische spanningen. We vragen aandacht voor gewelddadig separatisme willen niet tornen aan de federale eenheid van Bosnië en Herzegovina. Toenemende economische en politieke invloed van derde landen als Rusland, Turkije, China en de Golfstaten, brengen mogelijk risico’s met zich mee op voornoemde gebieden en de inzet voor hervormingen. Om die reden moet de Europese Commissie nauwgezet blijven toezien op de ingezette hervormingen.
- Turkije. Turkije kwalificeert zich niet als lidstaat van de EU. Het is een buurland van formaat en neemt een strategische positie in de regio in. Maar op het gebied van de rechtsstaat, democratie en mensenrechten zijn onze zorgen de afgelopen jaren ernstig toegenomen. Het autoritaire regeerbeleid staat diametraal tegenover het Europese model van de democratische rechtsstaat. Daarnaast baart de achtergestelde positie van religieuze en etnische minderheden in het land ons ernstige zorgen. Daar komt de onwil nog bij om tot een oplossing te komen inzake de erkenning van de Armeense genocide. Ook de Turkse weigering de Republiek Cyprus als soevereine staat te erkennen maakt Turkije ongeschikt als EU-lidstaat.
- Georgië. Hoewel de bevolking pro-Europees is, kan er van EU-lidmaatschap geen sprake zijn zolang de Georgische regering nauwe banden onderhoudt met Rusland. Nu Georgië kandidaat-lid is blijven rechtsstatelijke hervormingen een voorwaarde voordat verdere toetredingsgesprekken kunnen starten.
- Armenië & Azerbeidzjan. De EU kan een belangrijke, onafhankelijke rol spelen om vrede te bewerkstelligen tussen beide landen. De EU breidt daarom haar missie in Armenië uit. Inzet is gebruik van geweld tegen te gaan en tot een duurzame oplossing te komen, waarbij Armeense inwoners van Nagorno-Karabach de mogelijkheid krijgen terug te keren naar die regio. Economische en politieke samenwerking met Azerbeidzjan kan alleen onder de voorwaarde dat Azerbeidzjan zich onthoudt van agressie tegen Armenië en de bevolking van Nagorno-Karabach. Daarnaast doet de EU langetermijninvesteringen in Armenië om de rechtsstaat en democratie te ontwikkelen en kwetsbaarheid voor Russische (hybride) interventies te verminderen.
- Blijvende steun aan de oppositie in Wit-Rusland. De EU steunt de oppositie in Wit-Rusland, die een einde probeert te maken aan de dictatuur van Loekasjenko. Europese sancties worden voortgezet zolang er geen verandering in de situatie komt.
Oekraïne
De Europese Unie steunt Oekraïne in haar traject naar lidmaatschap. Oekraïne zal hiervoor moeten voldoen aan het geheel van Europese wet- en regelgeving (acquis communautaire), corruptie aanpakken en de rechtsstaat versterken. In haar strijd tegen Russische agressie en bij de wederopbouw van het land mag Oekraïne rekenen op de financiële, economische en humanitaire steun vanuit de EU. Ook faciliteert de EU de wapenleveranties aan Oekraïne via de Europese Vredesfaciliteit.
